วันนี้เราจะมำทำความรู้จักผืนป่า เขาใหญ่ อุทยานแห่งชาติและมรดกโลกทางธรรมชาติจากยูเนสโก้ ซึ่งมีพื้นที่กว่า 1,967 ตร.กมเป็นผืนป่าขนาดใหญ่ของประเทศไทยที่มีความสมบูรณ์ในด้านระบบนิเวศน์เป็นอย่างมาก นั้นประกอบด้วยป่าประเภทไหนกันบ้าง และมีคุณสมบัติอย่างไรกันบ้างโดยเริ่มจากป่าชนิดแรก
ป่าดิบเขาต่ำ
ป่าดิบเขาต่ำ พบมากบริเวณเขาเขียวซึ่งมีความสูงจากระดับน้ำทะเลที่ 1000 เมตร มีพื้นที่ประมาณ 35 ตาราง กิโลเมตรด้วยกันพืชพันธ์ไม้ที่พบมากจะเป็นประเภทไม้เนื้ออ่อน เช่น มะขามป้อมดง พญาไม้ ขุนไม้และสามพันปี บริเวณสันเขาจะเป็นจำพวกไม้รองเช่น เก็ดส้าน ส้มแปะ แกนมอ หว้า กล้วยไม้ดินหลาย ๆ ชนิดความชื้นทำให้บริเวรลำต้นของต้นไม้มักจะมีกล้วยไม้และตะไคร่น้ำปกคลุมอยู่
ป่าดิบชื้น
ป่าดิบชื้น ตั้งอยู่บนระดับความสูง 400 – 1000 เมตรจากระดับน้ำทะเล พื้นที่ป่าดิบชื้นครอบคลุมผืนป่าทั้งหมด 65% ของปริมาณผืนป่าของอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่เลยทีเดียว ประเภทของพืชพันธ์ไม้จะเป็นจำพวกเฟิน หวายซึ่งจะพบมากตามบริเวณลำธารด้วยสภาพอากาศที่มีความชื้นตลอดทั้งปี และพืชประเภทล้มลุกเช่น เทียรน ดาดตะกั่ว และไม้ในตระกูลยางหลายชนิด เช่น ยางขน ยางเสียน ต้นกระบาก ในส่วนพื้นที่สูงขึ้นไปจะพบกับ ยางปาย ปรก เคี่ยมคะนองร่วมด้วย
ป่าดิบแล้ง
ป่าดิบแล้ง อยู่ในระดับความสูง 200 – 600 เมตรจากระดับน้ำทะเล ป่าดิบแล้งมีพื้นที่เพียง 1.91 ตารางกิโลเมตรเท่านั้น บนผืนป่าเขาใหญ่ทั้งหมด โดยพืชพันธุ์ไม้ส่วนใหญ่เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ เชีน ตะเคียนหิน ตะแบกใหญ่ สองสลึง ปออีเก้ง และจำพวกกระเบาหลัก ปาล์ม ขิงข่า และเตยเป็นต้น
ป่าเบญจพรรณ
ป่าเบญจพรรณ อยู่ในระดับความสูง 400-600 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีพื้นที่ประมาณ 13%ของผืนป่าทั้งหมด มีขนาด 296 ตาราง กิโลเมตรด้วยกัน พันธ์ไม้ส่วนใหญ่จะเป็นจำพวกไม้ผลัดใบ เช่น ประดู่ เลี่ยน มะค่าโมง ตะแบกแดง และจะมีไผ่อยู่ในตระกูลพืชชั้นล่าง บริเวณผืนป่าจะมีการแทรกตัวของหินขึ้นมาเป็นระยะ ในช่วงฤดูแล้วจะมีภาวะความเสี่ยงที่จะเกิดไฟป่าทั้งอากาศที่แห้งและมีเชื้อเพลิงอย่างไผ่ซึ่งจะทำให้ลุกไหม้ได้อย่างรวดเร็ว
ป่าเต็งรัง
ป่าเต็งรัง อีกหนึ่งชนิดป่าของอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ จุดเด่นของป่าเต็งรังคือมักจะขึ้นตามยอดเขา บริเวณที่เป็นหินทราย บริเวณที่ลาบสันเขา ไม้ที่สำคัญของป่าเต็งรังก็เช่น ไม้ในตระกูลเต็ง รัง เหียน พลวง และอีกจุดเด่นของป่าเต็งรังคือมักจะมีดอกไม้นานาพรรณขึ้นเรียงราย สร้างความสวยงามให้กับผืนป่าเป็นอย่างมาก ดอกไม้ที่มักพบมากเช่น ดุสิตา สร้อยสุวรรณา หญ้าข้าวก่ำ เป็นต้น
ทุ่งหญ้าและป่ารุ่นสอง
ทุ่งหญ้าและป่ารุ่นสอง ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 206 ตารางกิโลเมตร ผืนป่าชนิดนี้จะประกอบด้วยผืนหญ้าประเภทต่างๆ เช่น หญ้าแขม หญ้าขนตาช้าง หญ้าคาเป็นส่วนใหญ่ และยังมีผักชนิดต่างๆ อย่างผักกูดซึ่งมักจะพบเห็นบริเวณที่หลังจากเกิดไฟไหม้เป็นประจำ
อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่ยังคงความสมบูรณ์ทางธรรมชาติอีกแห่งในประเทศไทยที่อุดมไปด้วยสัตว์ป่านานาชนิด และพันธุ์ไม้หายาก ในแต่ละปีจะมีนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาเยี่ยมชมความงามอยู่ตลอด
ข้อมูลและที่มาจาก : คู่มือท่องเที่ยวอุทยาแห่งชาติเขาใหญ่ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตวป่า และ พันธุ์พืช
